Η βιταμίνη Ε είναι ένα πολύ σημαντικό αντιοξειδωτικό. Οι ιδιότητές της είναι ζωτικής σημασίας για τις μεμβράνες των κυττάρων των ιστών που έχουν υψηλή συγκέντρωση σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFAs), παραδείγματος χάριν του εγκεφάλου, του νευρικού συστήματος και των πνευμόνων. Bοηθά στην προστασία των PUFAs και άλλων λιπαρών ουσιών, όπως της χοληστερόλης, από την οξείδωση που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες (υψηλής δραστικότητας παραπροϊόντα του μεταβολισμού, που προέρχονται επίσης από περιβαλλοντικές πηγές).
Ως ένα αντιοξειδωτικό θρεπτικό συστατικό, η βιταμίνη Ε βοηθά στην αποτροπή της μετατροπής των νιτρωδών που περιέχονται στα καπνιστά και παστωμένα (αλατισμένα) τρόφιμα και στα τουρσιά σε νιτροζαμίνες (πιθανόν καρκινογόνες ουσίες) στο στομάχι.
Ως αντιοξειδωτικό, η βιταμίνη Ε δρα σε στενή συνεργασία με τη βιταμίνη C.
Η βιταμίνη Ε έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση στο σώμα προστατεύοντας ειδικά τα λιπίδια των κυτταρικών μεμβρανών. Τα λιπίδια είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην οξείδωση από τις ελεύθερες ρίζες. Λόγω της αντιοξειδωτικής της δράσης, η βιταμίνη Ε μπορεί επίσης να μειώσει την απαίτηση σε οξυγόνο των μυών και ως εκ τούτου να αυξήσει την ικανότητα σωματικής άσκησης. Επίσης, βοηθά στην επούλωση των πληγών και προστατεύει από αθηροσκλήρωση και θρόμβωση. Η βιταμίνη Ε παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του νευρικού συστήματος και βοηθά στην πρόληψη της εκφύλισης των νεύρων και των μυών. Η βιταμίνη Ε μπορεί επίσης να παίξει σημαντικό ρόλο στη διέγερση της ανοσοποιητικής απόκρισης.
Πηγές. Πηγές της βιταμίνης είναι τα φυτικά έλαια και κυρίως του σίτου (200-300mg/100 g) που συμβαίνει να είναι και πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Το ηλιέλαιο, οι ηλιόσποροι, τα καρύδια, τα φουντούκια, τα αμύγδαλα, τα αχλάδια το αβοκάντο και τα σκούροχρωμα λαχανικά όπως το σπανάκι. Επίσης το γάλα τα αυγά και το κρέας.
Ημερήσια Δόση. Η ημερήσια δόση είναι καθορισμένη στα 30 IU.
Σημάδια ανεπάρκειας. Έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει στειρότητα στον ανδρικό πληθυσμό και αποβολές στον γυναικείο. Εκφύλιση και ίνωση των μυών (μια κατάσταση παρόμοια με τη μυική δυστροφία) κ.α. H χρόνια έλλειψη θεωρείται ότι συμβάλλει στην εμφάνιση καρκίνου και καρδιοπαθειών. Στα παιδιά, η κακή απορρόφηση των λιπών μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη βιταμίνης Ε, η οποία χαρακτηρίζεται από ανώμαλη ανάπτυξη των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Υπερβολική δόση. Ανώτατο ασφαλές όριο ημερήσιου συμπλήρωματος : 1200 i.u. Επίπεδα βιταμίνης Ε (d-Α-τοκοφερόλης) υψηλότερα από 1200i.u έχουν περιστασιακά συσχετιστεί με συμπτώματα όπως ή κόπωση, η ναυτία, ήπια γαστρεντερικά προβλήματα, ταχυπαλμίες και παροδική αύξηση της πίεσης του αίματος. Αυτά τα συμπτώματα είναι αναστρέψιμα.
Θεραπευτικές χρήσεις. Η λήψη συμπληρωμάτων με βιταμίνη Ε συνιστάται σε άτομα που παρουσιάζουν κακή απορρόφηση των λιπών. Τα συμπληρώματα βιταμίνης Ε μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη των εξής προβλημάτων και παθολογικών καταστάσεων : Καρδιακές παθολογικές καταστάσεις, διαταραχές στο κυκλοφορικό, ινοκυστική νόσος μαστού, Συσσώρευση αιμοπεταλίων (π.χ. σε γυναίκες με ευαισθησία στα αντισυλληπτικά).
Επίσης : Η απαίτηση σε βιταμίνη Ε αυξάνεται όταν αυξάνει η λήψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (PUFAs). Η επιπλέον ποσότητα βιταμίνης Ε ωφελεί τους καπνιστές. Οι βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες στους πνεύμονες αυξάνουν τις απαιτήσεις σε βιταμίνη Ε. Η βιταμίνη Ε μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως διατροφική θεραπεία στις ακόλουθες περιπτώσεις :
Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο – PMS, (ειδικότερα σε συνδυασμό με το έλαιο νυχτολούλουδου – Evening Primrose Oil), μετεγχειρητική επούλωση των πληγών, Κακή κυκλοφορία του αίματος, κιρσοί κ.τ.λ., νόσος Αλτσχάιμερ.
Στεφανιαία Νόσος. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τα συμπληρώματα με δόση 400-800i.u. βιταμίνης Ε μπορούν να μειώσουν τα μη θανατηφόρα καρδιακά επεισόδια αποτρέποντας την οξείδωση των λιπιδίων, μεταβάλλοντας έτσι το μέγεθος της στεφανιαίας αθηρωματικής πλάκας.
Νόσος του Πάρκινσον. Μελέτες προτείνουν ότι η λήψη υψηλών δόσεων βιταμίνης Ε μπορεί να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον και να μειώσει τη σοβαρότητα άλλων νευρολογικών διαταραχών.
Τα συμπληρώματα βιταμινών Ε μπορούν να προστατεύσουν από τον καρκίνο του πνεύμονα και του τραχήλου, καθώς επίσης και άλλους καρκίνους. Μπορούν επίσης να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα ενάντια στις μολύνσεις. Επίσης βοηθούν στη μείωση του πόνου στις αρθρώσεις.
Τα συμπληρώματα βιταμινών Ε μπορούν να προστατεύσουν από τον καρκίνο του πνεύμονα και του τραχήλου, καθώς επίσης και άλλους καρκίνους. Μπορούν επίσης να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα ενάντια στις μολύνσεις. Επίσης βοηθούν στη μείωση του πόνου στις αρθρώσεις.
